W ostatnim czasie wielu rodziców, w obawie przed koronawirusem, decyduje się na zawieszenie nauczania indywidualnego swoich dzieci. Sprawdź, jakie skutki ma to dla nauczyciela w zależności od tego, czy godziny te są realizowane w ramach pensum czy też godzin ponadwymiarowych.

Arkusz organizacji szkoły określa dla poszczególnych oddziałów:

■tygodniowy lub semestralny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w tym godzin zajęć prowadzonych w grupach;

■tygodniowy wymiar godzin zajęć: religii, etyki, wychowania do życia w rodzinie, języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej lub języka regionalnego i nauki własnej historii i kultury, nauki geografii państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa, sportowych w oddziałach i szkołach sportowych oraz w oddziałach i szkołach mistrzostwa sportowego, jeżeli takie zajęcia są prowadzone w szkole;

■tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych;

■wymiar godzin zajęć z zakresu doradztwa zawodowego;

■wymiar i przeznaczenie godzin, które organ prowadzący szkołę może dodatkowo przyznać w danym roku szkolnym na realizację zajęć edukacyjnych, w szczególności dodatkowych zajęć edukacyjnych, i zajęć z języka migowego lub na zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych;

■wymiar i przeznaczenie godzin stanowiących różnicę między sumą godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego a minimalną liczbą godzin kształcenia zawodowego dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie określoną w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego;

■tygodniowy lub semestralny wymiar i przeznaczenie godzin do dyspozycji dyrektora szkoły;

■ogólną liczbę godzin pracy finansowanych ze środków przydzielonych przez organ prowadzący szkołę, w tym liczbę godzin zajęć edukacyjnych i opiekuńczych, zajęć rewalidacyjnych, zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz innych zajęć wspomagających proces kształcenia, realizowanych w szczególności przez pedagoga, psychologa, logopedę i innych nauczycieli

(§ 17 ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli).

Konieczne zmiany w arkuszu…

Oznacza to, że zmiana wymiaru godzin wpływa na treść arkusza organizacyjnego i skutkuje koniecznością naniesienia odpowiednich zmian. W przypadku wprowadzenia zmian do zatwierdzonego arkusza organizacji szkoły lub przedszkola po 30 września organ prowadzący szkołę lub przedszkole zatwierdza te zmiany w terminie 7 dni roboczych od dnia ich otrzymania. Nie jest w tym wypadku konieczna opinia związków zawodowych i nadzoru pedagogicznego.

…a niekiedy także w treści umowy

W opisanej sytuacji zmniejsza się liczba godzin zajęć w związku z zawieszeniem indywidualnego nauczania. Jeżeli zajęcia te nauczyciel realizował w ramach etatu, to zmiana skutkuje koniecznością modyfikacji treści stosunku pracy (art. 29 § 4 kp).

Zastosuj

Nauczycielom realizującym w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin zajęć tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć ustala się jako iloraz łącznej liczby realizowanych godzin i sumy części etatów realizowanych w ramach poszczególnych tygodniowych wymiarów godzin zajęć, przy czym wynik zaokrągla się do pełnych godzin w ten sposób, że czas zajęć do pół godziny pomija się, a powyżej pół godziny liczy się za pełną godzinę. Godziny wyliczone ponad ten wymiar stanowią godziny ponadwymiarowe (art. 42 ust. 5c KN). Jeżeli więc zmieniają się proporcje godzin pracy na różnych stanowiskach, może to skutkować zmianą obowiązkowego wymiaru zajęć nauczyciela.

Zmniejszenie nadgodzin bez zmian w umowie

Jeżeli natomiast nauczyciel realizował indywidualne nauczanie w ramach godzin ponadwymiarowych, to dyrektor może zmniejszyć liczbę tych godzin jednostronną decyzją, tj. bez zgody nauczyciela. Zdjęcie z nauczyciela tego dodatkowego obowiązku przez nieprzydzielenie pracy w godzinach ponadwymiarowych nie może być uważane za pogorszenie warunków pracy (wyrok SN z 12 maja 2004 r., I PK 454/03, OSNP 2005/3/32). Nie wymaga to zatem zastosowania przewidzianych prawem procedur zmiany warunków zatrudnienia.

ZAPAMIĘTAJ

Podstawa prawna:

■Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.) – art. 29 § 4, art. 42.

■Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.) – art. 42 ust. 5c.

■Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2019 r. poz. 502) – § 17 ust. 4.

Orzecznictwo:

■Wyrok SN z 12 maja 2004 r. (I PK 454/03, OSNP 2005/3/32).

Dariusz Dwojewski