W czasie epidemii COVID-19 pracodawcy — także dyrektorzy jednostek oświatowych – mają dodatkową możliwość odstąpienia od konieczności kierowania na wstępne badania lekarskie pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych (np. nauczycielskich). Sprawdź, kiedy możesz skorzystać z tego roz-wiązania.
Badania wstępne nowych pracowników szkoły w czasie epidemii
Generalnie na wstępne badania lekarskie należy skierować:
■osoby przyjmowane do pracy;
■pracowników młodocianych przenoszonych na inne stanowiska pracy;
■innych pracowników przenoszonych na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
W przypadku jednostek oświaty najczęściej będziemy mieli do czynienia z badaniami wstępnymi kandydatów do zatrudnienia, zarówno na stanowiskach nauczycielskich, jak i niepedagogicznych.
Rezygnacja z badań wstępnych w trzech przypadkach
Na badania wstępne nie kieruje się natomiast osób przyjmowanych do pracy:
1) ponownie u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;
2) u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli mają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy (z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych);
3) przyjmowanych do pracy w trakcie trwania innego zatrudnienia – na warunkach wskazanych w pkt 2.
Zmiany na czas pandemii
W czasie pandemii maksymalny okres przerwy w zatrudnieniu (30 dni) został wydłużony do 180 dni dla stanowisk innych niż administracyjno-biurowe (np. nauczycielskich).
Z kolei dla stanowisk administracyjno-biurowych (np. referent, sekretarz szkoły) okres przerwy nie ma znaczenia, tzn. może być dłuższy niż 180 dni. W takich przypadkach skierowanie na badania wstępne nie jest wymagane. Konieczne staje się wówczas przedłożenie przez kandydata do zatrudnienia aktualnego orzeczenia lekarza medycyny pracy i skierowania na te badania – zob. przykład.
Dokumenty te należy wówczas złożyć w aktach osobowych.
przykład
Nauczyciel był zatrudniony do 30 czerwca 2021 r. w szkole A jako wychowawca świetlicy. Począwszy od 1 września 2021 r., będzie zatrudniony w szkole B na takim samym stanowisku. Choć okres przerwy w zatrudnieniu przekracza 30 dni, to jednak dyrektor będzie mógł odstąpić od kierowania pracownika na badania wstępne, o ile ten pracownik będzie miał aktualne orzeczenie wydane przez lekarza medycyny pracy oraz skierowanie na badania, w wyniku których zostało wydane to orzeczenie. |
Dłuższy okres ważności orzeczeń lekarskich
Na koniec warto dodać, że wydłużone zostały również terminy ważności orzeczeń wydawanych przez lekarzy medycyny pracy. Otóż orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po 7 marca 2020 r., zachowają ważność maksymalnie do upływu 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.
Podstawa prawna:
■Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.) – art. 229.
■Ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1842)– art. 12a ust. 5, art. 31m ust. 1.
Michał Kowalski
radca prawny, specjalista prawa pracy i prawa oświatowego