Zgodnie z § 1a ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 sierpnia 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem od dnia 24 października 2020 r. do dnia 8 listopada 2020 r. na obszarze kraju ogranicza się funkcjonowanie publicznych i niepublicznych:

1)      szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży w zakresie dotyczącym klas IV–VIII oraz szkół podstawowych dla dorosłych;

2)      szkół ponadpodstawowych;

3)      placówek kształcenia ustawicznego i centrów kształcenia zawodowego.

Najnowsza zmiana:

• Nauka zdalna w klasach 1-3 szkół podstawowych – od 9 listopada do 29 listopada.
• Przedłużenie nauki zdalnej w klasach 4-8 szkół podstawowych i szkołach ponadpodstawowych – do 29 listopada.

W przypadku:

1)      szkół podstawowych specjalnych w zakresie dotyczącym klas IV–VIII oraz szkół ponadpodstawowych specjalnych,

2)      szkół podstawowych specjalnych w zakresie dotyczącym klas IV–VIII oraz szkół ponadpodstawowych specjalnych, funkcjonujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych,

3)      szkół podstawowych specjalnych w zakresie dotyczącym klas IV–VIII oraz szkół ponadpodstawowych specjalnych, zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej

-  zajęcia mogą być prowadzone w szkole; o prowadzeniu zajęć w szkole decyduje dyrektor szkoły.

W jednostce systemu oświaty, której funkcjonowanie zostało w całości lub w części ograniczone zawieszone zajęcia są realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 30c ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (§ 2 ust. 1 ww. rozporządzenia).  W przypadku gdy zawieszone zajęcia nie mogą być realizowane w sposób zdalny dyrektor jednostki systemu oświaty ustala inny sposób realizowania tych zajęć (§ 2 ust. 2 ww. rozporządzenia).  

Jednocześnie w oparciu o § 2a ww. rozporządzenia ograniczenie funkcjonowania szkół, o których mowa wyżej nie dotyczy:

1)      szkół podstawowych specjalnych w zakresie dotyczącym klas IV–VIII oraz szkół ponadpodstawowych specjalnych, funkcjonujących w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii;

2)      internatów;

3)      uczniów branżowych szkół I stopnia będących młodocianymi pracownikami w zakresie zajęć praktycznych realizowanych u pracodawców, o ile u pracodawcy nie występują zdarzenia, które ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną mogą zagrozić zdrowiu młodocianego pracownika.

Powyższe oznacza, że internaty funkcjonują na dotychczasowych zasadach. Jeżeli jednak, z uwagi na sytuację epidemiologiczną, w internacie nie przebywa żaden wychowanek, co dla wychowawców oznacza brak możliwości wykonywania pracy, pracodawca może zobowiązać ich do pozostawania w gotowości do świadczenia pracy. Zgodnie z art. 81 § 1 i § 2 kp pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

Ponadto  pracodawca może na czas przestoju powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę, nie niższe jednak od wynagrodzenia postojowego (art. 81 § 3 kp).

W przypadku nauczycieli stawka osobistego zaszeregowania obejmuje jedynie wynagrodzenie zasadnicze (uchwała Sądu Najwyższego z 18 listopada 1988 r. sygn. akt III PZP 39/88). Nie obejmuje zatem dodatku motywacyjnego, dodatku funkcyjnego ani za warunki pracy. W wynagrodzeniu postojowym nauczyciela należy jednak uwzględnić dodatek wiejski ponieważ nie jest to składnik wynagrodzenia tylko świadczenie o charakterze socjalnym przysługujące w związku z zatrudnieniem na terenie wiejskim.

W przypadku pracowników niepedagogicznych:

• Wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną nie obejmuje - dodatku za wysługę lat (uchwała SN z 3 kwietnia 2007 r., II PZP 4/07).
• Pojęcie wynagrodzenia pracownika wynikającego z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną odnosi się do stawki wynagrodzenia zasadniczego ustalonej przez strony w umowie o pracę lub innym akcie będącym podstawą stosunku pracy (uchwała SN z 3 kwietnia 2007 r., II PZP 4/07; OSNP 2007 nr 21-22, poz. 307).
• Do wynagrodzenia przewidzianego w art. 81 § 1 KP, nie mają zastosowania zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop i wobec tego w wynagrodzeniu tym nie mogą być uwzględnione inne składniki niż te, które wynikają z zaszeregowania pracownika i są określone stawką godzinową lub miesięczną (wyrok SN z 16 listopada 2000 r., I PKN 455/00).
• Przez stawkę osobistego zaszeregowania w rozumieniu art. 81 k.p. należy rozumieć wynagrodzenie zasadnicze i dodatek funkcyjny (wyrok SN z 25 kwietnia 1985 r., I PRN 28/85; OSNCP 1986 nr 1, poz.19).

Jednak poza wynagrodzeniem postojowym pracownikowi należy także wypłacić dodatek stażowy. Zgodnie bowiem z § 7 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych dodatek za wieloletnią pracę przysługuje pracownikowi samorządowemu za dni, za które otrzymuje wynagrodzenie, oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby albo konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które pracownik samorządowy otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego.

Podstawa prawna:

• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1320) – art. 81.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 12 sierpnia 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1389) - § 1a ust. 1, 2 ust. 1, ust. 2, § 2a.

• Rozporządzenie Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 936) - § 7 ust. 2.

Agnieszka Rumik-Smolarz

Radca prawny